Hoe kies je anticonceptie die bij jou past?

Het kiezen van een anticonceptiemiddel dat goed bij jou past kan soms best lastig zijn. Er zijn veel verschillende opties en alle middelen hebben weer hun eigen voor- en nadelen. Ava helpt je graag op weg.

Waarom wil je anticonceptie gebruiken?
De eerste vraag die je jezelf kan stellen is natuurlijk waarom je anticonceptie wil gebruiken. Niet zwanger worden ligt voor de hand als reden, maar hoeft niet de enige reden te zijn. Sommige anticonceptiemiddelen voorkomen bijvoorbeeld ook seksueel overdraagbare aandoeningen (soa’s). Ook zijn er mensen die anticonceptie gebruiken voor, klachten zoals menstruatiepijn, PMS of acne. Het is belangrijk om te weten waarom je anticonceptie wil gaan gebruiken. Dan kun je een vorm kiezen die het beste bij jou en jouw situatie past.

Wel of geen hormonen?
Veel anticonceptiemiddelen bevatten hormonen. Het verschilt per middel welk hormoon erin zit. Zo bevatten de pil, pleister en ring zowel oestrogeen als progestageen en bevatten de hormoonspiraal, het staafje en prikpil alleen het hormoon progestageen.

Hormonen kunnen positieve effecten hebben: je kunt minder last hebben van puistjes, minder stemmingswisselingen en minder menstruatiepijn of helemaal niet menstrueren. Maar mensen kunnen ook bijwerkingen ervaren: zoals hoofdpijn, depressieve klachten, gewichtsveranderingen of minder zin in seks. Het verschilt per hormoon hoe je erop reageert. Ook zijn er bijvoorbeeld verschillende soorten en doseringen oestrogenen en progestagenen.

Wel of niet ongesteld?
Van bepaalde vormen van hormonale anticonceptie word je niet of nauwelijks meer ongesteld. Het kan zijn dat je dit fijn vindt, maar het kan ook zijn dat je je menstruatie graag wilt houden. Ook kan je met de pil, de pleister en de vaginale ring zelf plannen wanneer je ongesteld wordt. Overigens is niet menstrueren helemaal niet schadelijk en het heeft ook geen gevolg voor toekomstige vruchtbaarheid.

Kan ik (of mijn partner) het zelf gebruiken of ben ik afhankelijk van een zorgverlener? Het gebruik of plaatsen van anticonceptiemiddelen is heel verschillend. Je kan bepaalde middelen bijvoorbeeld zelf nemen, inbrengen of opplakken – zoals de pil, het pessarium, het vrouwencondoom of de vaginale ring of een anticonceptiepleister – maar andere middelen zoals spiraaltjes, prikpillen en staafjes moeten door een zorgverlener worden geplaatst en/of verwijderd. Bij gebruik van een condoom moet je partner bereid zijn deze te gebruiken.

Hoe betrouwbaar is het middel en hoe betrouwbaar ben ik zelf?
Elke anticonceptiemiddel heeft zijn of haar eigen betrouwbaarheid. Die betrouwbaarheid is ook afhankelijk van hoe (goed) jij (of je partner) het gebruikt. De pil wordt bijvoorbeeld minder betrouwbaar als jij hem vaak vergeet, of als je na inname overgeeft. Het condoom of pessarium zijn minder betrouwbaar als deze middelen niet altijd gebruikt worden door je partner of jezelf. Ook cycle tracking kent een aantal voorwaarden, zoals een regelmatige cyclus en aanvullende maatregelen als je in een onveilige periode zit. De prikpil, het hormoonstaafje, koper- of hormoonspiraaltje zijn het meest betrouwbaar, omdat je na plaatsing hier het minst aan hoeft te denken en je deze dus niet kan vergeten.

Toekomstige kinderwens
Wil je misschien binnen niet al te lange tijd zwanger worden, of weet je zeker dat je nooit (meer zwanger) wilt worden? Mocht je binnen een tot twee jaar zwanger willen worden, dan kun je beter geen prikpil gebruiken, want vaak duurt het wel een jaar of nog langer voordat je eisprong weer regelmatig op gang komt. Weet je zeker dat je nooit (meer) kinderen wilt krijgen, dan kun je een sterilisatie van jezelf of je partner overwegen.

Bescherming tegen SOA
Wil je je beschermen tegen SOA? Zeker als je nog toekomstige kinderwens hebt, is het belangrijk dat je je tegen SOA beschermt, omdat bijvoorbeeld een infectie met chlamydia of gonorroe een ontsteking van je eileiders kan veroorzaken. Daarna kan het moeilijker zijn om zwanger te worden. Een condoom beschermt het best tegen een SOA, maar ook het veel minder vaak gebruikte vrouwencondoom doet dit.

Hoe vaak seks?
Heb je weinig of sporadisch seks waarbij er sperma in de vagina komt? Sommige mensen kiezen dan voor de morning-after pil. Deze stelt de eisprong uit, zodat je minder kans hebt om zwanger te worden. Maar heb je seks gehad net nadat je eisprong geweest is, dan helpt de morning-afterpil niet altijd meer. Een morning-after spiraal is dan veiliger en beschermt je ook tegen toekomstige ongewenste zwangerschap.

Hoe voelt het voor mij?
Het allerbelangrijkste blijft natuurlijk hoe jij het gebruik van het anticonceptiemiddel ervaart. Het kan zijn dat op papier het ene anticonceptiemiddel het beste bij jou past, maar dat het helemaal niet bevalt. Soms is het zoeken naar het juiste middel en kost het tijd om het goede te vinden.

Wie kan jou helpen in het maken van de keuze?
Als je twijfelt over je keuze, kan je dat altijd met je huisarts bespreken. Deze kan samen met jou uitzoeken wat goed bij jou past. Maar je zou ook kunnen praten met mensen in je omgeving. Misschien hebben ze goede tips of hebben ze ervaring met anticonceptiemiddelen die jij nog niet hebt gebruikt. Op de website​​ Seksualiteit.nl van de Rutgers vind je een anticonceptie keuzehulp.
De website ​​Anticonceptie.nl is afkomstig van de farmaceutische industrie. Je kunt deze gebruiken voor een algemeen overzicht. Maar deze website geeft soms onduidelijke informatie, zoals over de veelgehoorde klacht van onvoorspelbaar bloedverlies bij de implanon (hormoonstaafje in de arm).

Op de website van Ava vind je informatie, maar kan je ook in contact komen met andere anticonceptie gebruikers en kan je ervaringen uitwisselen. Lees bijvoorbeeld meer over feiten en fabels bij anticonceptie. Ava organiseert ook anticonceptie-sessies over specifieke middelen. Tijdens deze sessies gaan experts, ervaringsdeskundigen en mensen die nieuwsgierig zijn naar het anticonceptiemiddel met elkaar in gesprek. Je kan daar je vragen stellen en jouw eigen verhaal vertellen.

Wat vind jij belangrijk als je kiest voor anticonceptie? En hoe heb je uiteindelijk jouw keuze gemaakt? Laat het ons weten door een reactie achter te laten!

Handig om te lezen:

• https://sense.info/nl/condoom-pil-en-meer
• https://seksualiteit.nl/anticonceptietool/